VEELGESTELDE VRAGEN
Slapen in het kort...
Wat is slapen?
Mensen hebben slaap nodig, het is een vereiste om het lichaam en de geest te laten herstellen van de dag. Alle indrukken die iemand gedurende de dag heeft opgedaan worden tijdens de slaap verwerkt. Spieren die overdag actief zijn geweest kunnen ontspannen tijdens de slaap. Het lichaam maakt tijdens de slaap meer nieuwe cellen en afweerstoffen aan, dan wanneer iemand wakker is.
Wat gebeurt er met het lichaam tijdens slaap?
Tijdens de slaap gebeurt er veel in ons lichaam:
• de hersenactiviteit verandert;
• de lichaamstemperatuur daalt (ongeveer 1 graad);
• de pupillen worden kleiner;
• de hartslag vertraagt;
• er wordt minder lucht ingeademd;
• er wordt minder speeksel geproduceerd;
• de hoeveelheid groeihormonen neemt toe;
• de hoeveelheid stresshormonen neemt af.
Fasen van slaap
Er zijn vijf fasen van slaap te benoemen die samen een slaapcyclus vormen. Gemiddeld wordt de hele slaapcyclus zo'n drie tot vijf keer per nacht doorlopen. Een slaapcyclus duurt zo'n 90 tot 120 minuten. Een slaapcyclus bestaat uit vijf fasen. De fasen worden van elkaar onderscheiden door de mate van hersenactiviteit en oogbewegingen. Alleen in de laatste fase is er sprake van snelle oogbewegingen. Dit heet ‘Rapid Eye Movement', ook wel REM. Een gezonde slaap doorloopt de volgende vijf fasen:
Non-REM-slaap:
1. de sluimerfase;
2. de lichte slaap;
3. de diepere slaap;
4. de diepste slaap.
REM-slaap:
5. de droomslaap.
De diepe slaap (fase 3 en 4) en de droomslaap zijn het belangrijkst. De diepe slaap zorgt voor lichamelijk herstel en de droomslaap zorgt voor geestelijk herstel.
1. Sluimerfase (NREM1)
De sluimerfase is de overgangsfase tussen waken en slapen. De oogbeweging wordt trager. Je hebt moeite je ogen open te houden en valt uiteindelijk in slaap. De hersenactiviteit neemt langzaam af.
2. Lichte slaap (NREM2)
In deze fase begint de slaap, maar deze is nog heel licht. Je wordt niet meer van elk geluid wakker, maar je kunt makkelijk gewekt worden.
3. Diepere slaap (NREM3)
Dit is de overgangsfase naar de diepe slaap. De ademhaling wordt regelmatig, het hartritme daalt, spieren raken totaal ontspannen. Deze fase duurt drie tot acht minuten.
4. Diepe slaap (NREM4)
Dit is de fase van de echte diepe slaap. Ademhaling en hartritme dalen tot het laagste ritme. Als je uit deze slaap gewekt wordt ben je gedesoriënteerd en heb je tijd nodig om je te realiseren waar je bent. Deze fase zorgt voor fysiek herstel.
5. Droomslaap (REM-slaap)
In deze fase zijn er snelle oogbewegingen (Rapid Eye Movement) en is er sprake van grote hersenactiviteit. Spieren zijn volledig ontspannen. Omdat de hoge hersenactiviteit samengaat met maximale ontspanning van de spieren wordt ook gesproken van paradoxale slaap. Tijdens de REM-slaap is er hersenactiviteit die vergelijkbaar is met wanneer iemand wakker is. De hersenen tijdens de REM-slaap zijn actief met dromen, het verwerken van informatie en allerlei geheugenfuncties.
Gedurende de droomslaap vindt dus grote activiteit van lichaam en geest plaats. Deze fase kost dan ook energie. De functie van de droomslaap is om de geest te verfrissen en ervaringen die we tijdens de dag hebben opgedaan te verwerken. Een volwassene zit gedurende 15% van zijn slaap in de REM-slaap. Bij een baby kan dat wel 70% zijn. Als mensen een aantal nachten achter elkaar telkens in hun REM-slaap gewekt worden, dan lijkt er een toenemende behoefte te zijn aan REM-slaap. Als ze vervolgens een normale nacht hebben waarin ze niet worden gewekt, neemt het percentage van de slaap dat aan de REM-slaap wordt besteed toe.
Nieuwe cyclus
Na elke REM-slaapfase ontwaak je doorgaans kort (vaak onbewust) en begint de hele slaapcyclus van lichte slaap naar diepe slaap, naar droomslaap, weer van vooraf aan tot het tijd is om te ontwaken. De eerste 3 slaapcycli (4 tot 5 uur), worden kernslaap genoemd omdat hier vrijwel alle diepe slaap optreedt en een groot deel van de droomslaap (fasen 4 en 5). Dit zijn de twee slaapfasen die van essentieel belang zijn voor de kwaliteit van de nachtrust. De overige slaap wordt restslaap genoemd omdat niet duidelijk is wat de exacte functie van deze slaapcycli is.
Meer antwoorden op veelgestelde vragen...
Aanpasbare bedden
Een aanpasbaar of multifunctioneel bed heeft meer mogelijkheden, waardoor u langer thuis kunt blijven wonen. Het bed ziet eruit als ieder ander bed, maar biedt veel meer. Met een aanpasbaar bed kunt u het rug- en beengedeelte verstellen. Net als de hoogte van het bed. Dit maakt het in- en uitstappen makkelijker. Eventueel kan een uitstapbeugel voor nog meer gemak zorgen.
Er zijn ook tweepersoonsbedden die in zijn geheel omhoog of omlaag kunnen. Daarbij ligt of zit u altijd op dezelfde hoogte als uw partner. Een aanpasbaar bed kan de komst van een verpleegbed uitstellen, omdat de verzorging op een aanpasbaar bed ook prima kan worden uitgevoerd. Dankzij de hoogteverstellingen kan het bed makkelijk worden opgemaakt en kunt u goed schoonmaken onder en om het bed.
Omdat het bed in zijn geheel omhoog en omlaag kan, wordt in- en uitstappen vereenvoudigd. Het bed ziet eruit als ieder ander bed maar kan, indien nodig, uitgebreid worden met een instaphulp, een papegaai of onrusthek. De hoogte van het gehele bed kunt u of uw partner met een afstandbediening aanpassen. Met deze afstandsbediening is het ook mogelijk om de bedverlichting aan of uit te zetten. Een aanpasbaar bed heeft dezelfde eigenschappen qua ondersteuning en comfort als een regulier bed (boxspring, lattenbodem of schotelbodem).
Daarnaast wijkt ook het uiterlijk, de ombouw, het hoofdbord en de stof, niet af. Deze aspecten maken een aanpasbaar bed een stuk aantrekkelijker en gezelliger dan een verpleegbed. Met een aanpasbaar bed kunt u langer thuis blijven wonen, omdat de thuiszorg gewoon in uw slaapkamer kan plaatsvinden. Dankzij een aanpasbaar bed bent u dus klaar voor de toekomst.
Een aanpasbaar bed zorgt ervoor dat het hoofdeinde en voeteneinde omhoog en omlaag kunnen worden ingesteld. Hierdoor kunt u comfortabel lezen en televisiekijken vanuit bed. Omdat het bed intensief wordt gebruikt, is het prettig als het gemakkelijk op te maken is. Dankzij het in hoogte afstellen van het complete bed wordt dit eenvoudiger en minder zwaar.
Soms is het nodig een matras te kiezen waarmee de warmtehuishouding beter is te reguleren. Een absorberende gellaag kan de warmte daarbij afvoeren. Daarnaast is het belangrijk dat uw complete bed, dus bedbodem, matras en linnengoed, uit goed ventilerende materialen bestaat om een prettiger klimaat in het bed te realiseren. Jersey interlock hoeslakens blijven altijd prachtig strak over het matras waarmee vervelende plooien worden voorkomen.
Bed en ouderdom
Bij de aanschaf van een nieuw bed wordt steeds vaker gekozen voor een multifunctioneel bed. Een multifunctioneel bed biedt de mogelijkheid om niet alleen het rug- en beengedeelte te verstellen, maar ook de hoogte. Op de juiste hoogte en met een uitstapbeugel is uit bed stappen gemakkelijker. En bij onrust voorkomt de uitstapbeugel dat u uit het bed valt. Dit terwijl het bed er volkomen normaal uitziet en ook perfecte ondersteuning en comforteigenschappen heeft.
Als u ooit in de situatie komt dat wat extra hulp nodig is, kan de noodzaak van een verpleegbed heel lang uitgesteld worden door een multifunctioneel bed. Bij een multifunctioneel bed gaan beide bedden omhoog en dus ligt u altijd op gelijke hoogte met uw partner. Uw partner kan met haar of zijn bediening ook uw bed verstellen en ook uw bedlampje aan doen. Deze aspecten maken het een stuk aangenamer en gezelliger dan een verpleegbed. De hoogteverstelling kan ook goed gebruikt worden voor het opmaken van het bed en het stofzuigen onder het bed. Bij de aanschaf van een nieuw bed kunt u deze mogelijkheden meenemen om zo op de toekomst voorbereid te zijn.
Dankzij een multifunctioneel bed kunnen senioren langer thuis worden verzorgd. Dit komt omdat bedden steeds meer mogelijkheden bieden op het gebied van comfort en praktisch nut. Zo kunt u denken aan een extra in- en uitstaphulp in de vorm van steunen aan de zijkant van het bed waarop geleund kan worden.
Bedden die in zijn geheel kunnen liften, zorgen voor nog meer gemak bij het in- en uitstappen. Deze bedden kunnen wel tot tachtig centimeter hoog worden gesteld. In combinatie met een onrusthek en papegaai is het bed uitstekend geschikt voor thuiszorg. Een verhuizing naar het verzorgingstehuis kan worden uitgesteld, terwijl het multifunctionele bed dezelfde uitstraling als een gewoon bed heeft.
Een goed matras geeft u veel stabiliteit bij het liggen en laat u gemakkelijk in- en uitstappen. Bij een goede ondersteuning van uw lichaam wordt de behoefte om te verliggen en te draaien minimaal. De reden om te verliggen of te draaien, komt door irritaties. Bijvoorbeeld een verkeerde ondersteuning, het te koud of juist te warm hebben. Daarom kijken wij altijd naar een slaapsysteem; een bodem met daarop afgestemd een matras en een bij dat matras behorend dekbed.
Verder kunnen het juiste laken en dekbedovertrek het verliggen en draaien vergemakkelijken. Ook zijn er overtrekken verkrijgbaar met opmaakgemak. Met een systeem van ritsen wordt het opmaken van het dekbed een stuk eenvoudiger.
Bedwantsen
Bedwantsen zijn roodbruine insecten van vijf tot zes millimeter. Op het achterlijf van de bedwants zitten verticale rijen haren, daardoor lijkt het alsof het insect gestreept is. In Nederland en België komt de insect de laatste jaren steeds meer voor.
De bedwants leeft vooral in en om bedden. Het beest voelt zich aangetrokken door lichaamswarmte en uitgeademde kooldioxide (CO2). Overdag nestelt de bedwants zich dankzij het platte lichaam in de plooien van het beddengoed, om ’s nachts te kunnen toeslaan. De insect voedt zich met het bloed van dier of mens. Een steek van het ongedierte zorgt voor een jeukende huid en uitslag van rode bultjes.
Als u uitwerpselen in de vorm van bruinzwarte puntjes op lakens, plinten, stopcontacten of rondom schilderijen ziet, kunt u last hebben van bedwantsen. Door scheuren en naden in de muren of leidingen belandt het ongedierte in slaapkamers. Kleine bloedvlekjes in het beddengoed kunnen ook een indicatie zijn dat de bedwants ’s nachts actief is.
Het beest kruipt graag rond in donkere en slecht onderhouden ruimtes. Door uw beddengoed regelmatig te wassen en uw slaapkamer goed te onderhouden, verkleint u de kans op een bezoek van de bedwants.
De beesten of hun eitjes verplaatsen zich via koffers, tassen of linnengoed. Zo worden door toeristen onbewust hotels besmet met beestjes uit het vorige hotel. In Amerika krijgt het probleem zo’n grote omvang dat er certificaten worden uitgereikt aan hotels die ‘bedwants vrij’ zijn verklaard.
Na een vakantie uw koffer in de slaapkamer uitpakken, is dus een minder goed idee. Laat de koffer het liefst een week in de koude schuur staan, voordat deze wordt opgeborgen en was alle kleding die u heeft meegenomen. Laat huisdieren niet in contact komen met uw bagage.
Als u de bedwants aantreft in uw kamer is zo snel mogelijk contact opnemen met een deskundige bestrijdingsdienst het beste wat u kunt doen. Deze diensten zijn vaak 24 uur per dag bereikbaar en zullen dan niet alleen de slaapkamer, maar uw hele huis onderzoeken om het beest te bestrijden. Ook verdelgen bestrijdingsdiensten de eventuele eitjes van het beest.
Dekbedden
Lang wakker blijven voordat u in slaap komt, heeft veel met irritaties te maken. Een juist dekbed voorkomt dat u het te warm of te koud heeft. Een goed dekbed zorgt er ook voor dat de luchtvochtigheid in bed goed is. Veel dekbedden isoleren prima, maar ventileren erg slecht waardoor u snel transpireert. Transpireren tijdens het slapen is een grote irritatiefactor die veel invloed heeft op de slaapkwaliteit en het in slaap komen. Latex en koudschuim matrassen ventileren zeer matig. Combineer deze matrassen daarom met een goed ventilerend dekbed. Een dekbed met een vulling zoals scheerwol, kameelhaar, tencel of katoen.
Een goed dekbed zorgt voor een goede isolatie en vochtregulatie. Dit is ook afhankelijk van de ventilatie van het matras. Een latex- of koudschuimmatras heeft een beperkte ventilatie. Het is dus belangrijk om deze matrassen te combineren met een goed ventilerend dekbed.
Zo zorgt een wollen- of kameelharendekbed voor een luchtig en aangenaam klimaat, waardoor u minder zult transpireren. Dit heeft veel invloed op de kwaliteit van de slaap. Ook zal een goed ventilerend dekbed zorgen voor een langere levensduur van een matras.
Een dekbed dat gevuld is met kamelenhaar is verkrijgbaar in een zomer-, winter- of herfstuitvoering. Een winterdekbed zal in de zomer te warm aanvoelen. Kamelenhaar ventileert goed, net als merinowol en kasjmier. Deze wolsoorten hebben ademend vermogen, daardoor voelt het zowel in de winter als zomer luchtig aan. Wol kan 35 procent van haar eigen gewicht aan vocht opnemen, zonder dat het klam aan gaat voelen.
Wollen dekbedden hebben een zeer goede ventilatie, daardoor blijven ze zo droog dat huisstofmijt niet tot ontwikkeling komt. Het lanolinevet in de wolvezel voorkomt ook de ontwikkeling van huisstofmijt. Er zijn mensen waarvan de huid reageert op direct contact met dierlijk wol. Bij wol dat in een dekbed zit, is er geen direct contact met de huid en geeft het daarom geen problemen.
Dekbedden met ucalipteshout als vulling zijn ook anti-alergisch en goed ventilerend. Van het ucalipteshout wordt een tencelvezel gesponnen die uitstekend vocht verwerkt. En bovendien zeer soepel en comfortabel aanvoelt.
Draaien en woelen in bed
Het is mooi dat het draaien en woelen u geen hinder geeft. Maar als er een lichte irritatie bij komt, bijvoorbeeld een geluid, zou het mogelijk zijn dat uw slaap eerder wordt onderbroken en u slechter de slaap weer kun hervatten. U kunt ook eens kijken wat het met de diepslaap doet met de app Sleepbot. Deze is gratis te downloaden en geeft een beeld hoeveel u beweegt ’s nachts.
Het draaien en woelen kan een gevolg zijn van een slechte ondersteuning van uw lichaam. Door de ondersteuning te verbeteren is er kans dat het draaien en woelen duidelijk minder wordt en u ook eerder in slaap kunt komen. Dit heeft met de kwaliteit van uw bed te maken. Om daar iets van te kunnen zeggen kunt u een foto maken van uw rug wanneer u ontspannen op uw favoriete zij ligt. Als u de foto naar ons mailt, kunnen de specialisten van Borst Bedden opmaken of uw bed voldoende ondersteuning biedt.
Ook kunt u een testje doen door een badhanddoek over de lengte te vouwen in een strook van ongeveer twintig centimeter, deze te plaatsen onder de bovenkant van het bekkengewricht, de bekkenrand, dwars onder de matras. U krijgt dan meer ondersteuning en het trucje verbetert de houding. Gevolg hiervan is dat er minder snel irritatie zal zijn en u minder gaat draaien en woelen waardoor u sneller in slaapt komt.
De mate van woelen en draaien wordt bepaald door irritaties. Het slaapmasker zal altijd enige irritatie veroorzaken. Wanneer daarbij de ondersteuning van uw bed door slijtage minder is geworden, wordt de behoefte om te moeten draaien groter. Mensen vallen meestal in slaap met de rug naar de binnenzijde van het bed. Wanneer er dan wordt gedraaid ligt u met de rug naar de buitenkant van het bed. Uw lichaam ervaart de nu koudere rug als minder prettig waardoor u weer terug draait. Zo wordt het een nacht van draaien en woelen. De behoefte om te draaien en te woelen kan enorm worden verminderd door een bed met een juiste ondersteuning.
Borst Bedden beschikt over meetapparatuur waarmee de juiste ondersteuning van matras en bodem kan worden bepaald. U kunt het ook zelf testen door een badhanddoek over de lengte te vouwen in een strook van ongeveer twintig centimeter breed en deze te plaatsen onder de bovenkant van het bekkengewricht, de bekkenrand, dwars onder de matras. U krijgt dan meer ondersteuning en het trucje verbetert de houding. Gevolg hiervan is dat er minder snel irritatie zal zijn en u minder gaat draaien en woelen.
Hygiëne en het bed
De huid is het grootste orgaan van ons lichaam. De huid heeft ook veel invloed op ons gevoel. We voelen ons op ons best op het moment dat we net niet transpireren. Maar als we wel zweten, is het prettig dat onze kleding en beddengoed dat gemakkelijk kan opnemen en verwerken. Synthetische stoffen nemen nauwelijks vocht op. Een katoenvezel wel en deze voelt daarom veel aangenamer op de huid. Echter de zouten uit het transpiratievocht blijven achter in de vezel, waardoor het laken na gebruik minder prettig gaat voelen. Regelmatig wassen is dus belangrijk voor de werking van het laken. Wassen op zestig graden Celsius dood de huisstofmijt dat in ieder bed voorkomt. De huisstofmijt is een minuscuul klein beestje waarvan de uitwerpselen allergische reacties aan de luchtwegen kunnen veroorzaken. Per nacht verliest men ongeveer een halve liter vocht. Het meeste gaat via de ademhaling. De rest via de huid.
Een matras moet dus veel vocht verwerken. Na tien jaar kan een matras meer dan vijfhonderd liter transpiratievocht verwerkt hebben. Buiten het feit dat transpiratievocht het matras aantast, is een minder hygiënisch matras onaantrekkelijk. Medicijnen komen via de huid ook in aanraking met het beddengoed en komen ook in het matras. Het slaapklimaat speelt daarin een rol. Matrassen gemaakt van schuim, latex, koudschuim of visco-elastische schuim, ventileren minder en kunnen beter met een goed ventilerend dekbed gecombineerd worden. Een pocketveermatras ventileert beter. Maar ook hierin zijn schuimmaterialen verwerkt die minder duurzaam zijn bij het gebruik van sommige medicijnen.
In ieder bed is huisstofmijt aanwezig. Dit zijn minuscuul kleine beestjes die zich tegoed doen aan huidschilfers en houden van een warme en vochtige situatie. De uitwerpselen van de huisstofmijt veroorzaken allergische reacties aan de luchtwegen. Wanneer u in de ochtend het dekbed open legt, droogt het bed eerder en dit remt de verdere ontwikkeling van huisstofmijt. Het is belangrijk het beddengoed te wassen op zestig graden Celsius. Dit is een temperatuur die de huisstofmijt niet overleeft.
Onder het bed verzamelt zich altijd stof. Zorg ervoor dat daar goed gezogen kan worden. Een verstelbaar bed kan daarbij erg handig zijn. In buitenlandse hotels zijn bedwantsen een regelmatig voorkomend probleem. Na een vakantie loopt u het risico deze kleine beddiertjes mee te smokkelen naar uw slaapkamer. Laat bij thuiskomst uw koffer in de garage en was alle kleding voordat het wordt opgeborgen. Bedwantsen kunnen anders grote narigheid veroorzaken.
Een bed waarin je veel transpireert, moet eerder verschoond worden. Een goed ventilerend dekbed beperkt de transpiratie. Donzen en synthetische dekbedden ventileren minder. Wollen of kameelharen dekbedden ventileren veel beter. Er zijn ook uitstekend ventilerende dekbedden die anti-allergisch zijn, zoals Tencel en katoen. Na het slapen het bed in ieder geval een uur open laten leggen om te drogen, is sowieso een advies. Een open raam zorgt voor verse en droge lucht.
Mensen die sterke allergische reacties hebben, kunnen met mijtdichte hoezen het matras en dekbedden inpakken. Dit mijtdichte beddengoed heeft wel als nadeel dat het zeer slecht ventileert. Een goede molton van bijvoorbeeld 250 gram katoen per vierkante meter vangt het transpiratievocht goed op wat door het hoeslaken heen gaat. Was deze regelmatig of gebruik er twee tegenover elkaar. Eentje op het bed en één in de was.
Invloed afmeting
De tendens van de laatste jaren is dat matrassen alsmaar dikker worden. Was vijftien jaar terug een matras van 20 centimeter al relatief dik, tegenwoordig wordt er al veel gewerkt met matrassen die vier centimeter dikker zijn. Dit heeft negatieve gevolgen voor de juiste werking van het matras. Hoe dikker het matras, hoe sneller het randeffect optreedt: u krijgt de neiging om naar de zijkant van het matras te rollen.
Ook de breedte van het matras beïnvloedt het randeffect. Een matras van tachtig centimeter breed biedt veel minder stabiliteit dan een matras van negentig centimeter breed. Door het gebrek aan stabiliteit, wordt ook de ondersteuning aangetast. Matrassen van tachtig centimeter breed zijn dus sterk af te raden.
De stelregel is dat matrassen circa twintig centimeter langer zouden moeten zijn dan uw lichaamslengte. Een bed van twee meter zou dus goed bij u passen. Maar als u uitkomt op een verstelbaar bed, is dit echt te kort. Dit omdat het bed korter wordt als het wordt versteld. In dat geval is een bed van minimaal 210 centimeter lang aan te raden.
Wetenschappelijk onderbouwd onderzoek wijst uit dat een eenpersoonsbed minimaal negentig centimeter breed moet zijn. Dit wordt over het algemeen als meest prettig beschouwd. Een bed van minimaal negentig centimeter zorgt voor een stabiele ligging in het midden van het matras. Stabiliteit is belangrijk voor een gezonde slaaphouding, waarbij de schouders en de bekken de juiste steun krijgen. Bij veel merken wordt geen meerprijs gerekend voor bodems die langer en breder zijn: de prijs van een bed van negentig centimeter is gelijk aan die van een bed van tachtig centimeter.
Op een bed van tachtig centimeter breed wordt uw lichaam niet evenwichtig meer ondersteund. Wanneer u op de zij ligt, komt uw achterwerk zo dicht bij de rand van het matras dat het bed u niet goed kan ondersteunen. Dit komt ook doordat de matrassen van tegenwoordig dikker zijn dan vijftien jaar geleden.
Bij een tweepersoonsbed van slechts 140 centimeter breed wordt elkaars ondersteuning duidelijk beïnvloed. Dit gaat ten koste van de kwaliteit van de nachtrust. Van nature slaapt iedereen met het gezicht naar de buitenkant van het bed. Op een 140 centimeter breed bed kan eigenlijk alleen lepeltje-lepeltje gelegen worden. Dit zorgt voor meer onrust tijdens het slapen. Ook beïnvloedt uw partner uw ondersteuning en daardoor slijt het matras sneller. Op de lange termijn zou dit kunnen leiden tot fysieke klachten in de schouder, nek en rug, omdat het lichaam zo niet optimaal kan ontspannen.
Nek- en schouderklachten
Een goed kussen kan nek- en schouderklachten verhelpen. Maar het kussen is vaak niet de oorzaak van de pijn bij het wakker worden. De oorzaak moet veel meer gezocht worden in de ondersteuning van het bed.
Als er de behoefte is om tijdens het slapen de knieën op te trekken, geeft het bed u niet de juiste ondersteuning bij het bekkengewricht. Daardoor wordt de druk op nek en schouders veel groter dan zou moeten. Dit wordt bijna verdubbeld. Dat veroorzaakt de pijn.
Pas wanneer de ondersteuning van het bekkengewricht goed is, kan een goed kussen u verder helpen. Dit is vrij makkelijk te controleren. Maak een foto van uw rug terwijl u in bed ligt. Als u deze naar ons mailadres stuurt, kunnen wij bekijken hoe het gesteld is met de ondersteuning van het bed.
Het lijkt er wel op dat de bloedcirculatie tijdens het slapen enigszins geremd wordt. Dit komt bijvoorbeeld veel voor bij gebruikers van oudere waterbedden. Meer informatie over uw bed is nodig om een exacte oorzaak aan te wijzen.
Tip: een uurtje Nordic Walking per week kan veel schouderproblemen verminderen. Bij Nordic Walking versnelt de bloedcirculatie door de armen en schouder, waardoor afvalstoffen van spieren weggespoeld worden en de pijn vaak minder wordt.
Ik zou u willen vragen om aan de andere kant in bed te gaan slapen. Hierdoor gaat u automatisch op de andere zij slapen. De eerste nachten zijn misschien wel wat onwennig, maar dat zakt vanzelf weg. Gevolg ervan is dat de hoek van de arm uit de schouder anders wordt en dat de doorbloeding van de arm daarbij anders wordt. Dit kan helpen het probleem te beperken.
Stijfheid bij opstaan
Schouder- en nekklachten kunnen verschillende oorzaken hebben. Een veelvoorkomende oorzaak is een verkeerd ondersteunend bedsysteem. Wanneer de schouder teveel ruimte krijgt van het bed, wordt de druk op de bovenarm bij de elleboog groter. Hierdoor kan het voorkomen dat de hoek van de arm aan de romp krapper wordt en de bloedcirculatie door de arm wordt geremd. Gevolgen hiervan kunnen zijn tinteling of de ontwikkeling van een slijmbeurs. Een oplossing kan soms gevonden worden door aan de andere kant in bed te gaan liggen. Na een paar onrustige dagen bent u gewend om op uw andere zijde te gaan slapen en hierdoor wordt de schouder anders belast waardoor het probleem zomaar kan oplossen.
Ook komt het voor dat de als u op de zij op een versleten matras ligt, het bekkengewricht naar voren kantelt. De rugwervel zal licht buigen en daardoor ontstaat een hoge druk op de schouder en nek, wat kan leiden tot fysieke klachten. Vaak trekken mensen hun knie op om de steun die wordt gemist bij het bekken te compenseren.
Dat komt waarschijnlijk omdat u thuis een slaapsysteem heeft dat u een slechtere houding geeft dan op vakantie. Immers het slaapsysteem nodigt u uit een bepaalde slaaphouding aan te nemen. Een matras gaat ongeveer acht tot tien jaar mee. Een versleten matras kan niet de juiste steun bieden, daardoor zult u meer draaien en woelen in de slaap. Uw spieren zullen ook niet optimaal kunnen ontspannen – dit kan leiden tot een stijf en stram gevoel in de ochtend.
Dat kan te hebben met een te laag of te zacht kussen. Een kussen moet voldoende steun bieden om de ruimte tussen de nek en de schouder te vullen. Als u smalle schouders hebt zult u waarschijnlijk een kussen nodig hebben van negen of tien centimeter hoog; des te breder de schouderpartij, des te hoger het kussen vaak moet zijn. Maar een kussen moet ook niet te hoog zijn.
Als u denkt dat uw kussen qua hardheid en hoogte de juiste steun biedt, zal uw slaapsysteem waarschijnlijk versleten zijn. Een goed kussen kan een versleten matras niet compenseren. Een kussen kan alleen ondersteuning bieden bij de nek, als het matras de schouder en bekken goed opvangt: het kussen is de hoofdzaak, mits het bed voldoet.
Opvliegers en het bed
Om opvliegers te voorkomen of de gevolgen ervan te reduceren, is het belangrijk dat de lichaamstemperatuur in bed constant koel blijft. Een goede temperatuurregeling in bed draagt bij aan het beperken van de overlast. Er zijn slaapsystemen waarmee u de temperatuur van het matras kunt instellen. Dit is bijvoorbeeld mogelijk in een waterbed of bij een Freshbed. Ook zijn er tegenwoordig matrassen met een laag koelende gel. Deze gel absorbeert de lichaamswarmte en de gellaag voert de warmte verder af. De matras blijft de hele nacht een vrijwel constante – koele – temperatuur aanhouden, waardoor u het minder warm zult hebben en de kans op opvliegers afneemt.
Verder is de temperatuur in bed sterk afhankelijk van het linnengoed. Het juiste dekbed voorkomt dat u het te warm heeft. Het is belangrijk dat u voor een dekbed kiest dat niet alleen isoleert, maar ook goed ventileert – voorbeelden hiervan zijn scheerwol, kamelenhaar en Tencel. Een dekbed met dons raden we af. Dit zit in een donsdichte tijk die slecht ventileert.
Zowel het matras als het dekbed is belangrijk voor de vochtregulatie van uw slaapsysteem. Pocketveermatrassen ventileren over het algemeen uitstekend, maar latex, koudschuim of visco-elastische schuimmatrassen hebben een zeer beperkt ventilerend vermogen. Bij deze matrassen adviseren wij een goed ventilerende 3D molton én dekbed.
Goed ventilerende dekbedden zijn bijvoorbeeld wol of kameelhaar. Deze dekbedden zorgen voor een luchtig slaapklimaat. Dit voorkomt veel transpireren en zorgt er ook voor dat het matras langer meegaat. Kamelenhaar en Merinowol zijn goed ventilerende materialen, omdat ze goed vochtregulerend vermogen hebben en daardoor altijd luchtig aanvoelen – ongeacht de tijd van het jaar.
Om opvliegers te voorkomen is het belangrijk om de lichaamstemperatuur wat lager blijft dan normaal. Pas hiervoor het beddengoed en/of matras aan. Een koel matras heeft ook een goed effect op de kwaliteit van de slaap.
Maar ook door bijvoorbeeld een koude douche te nemen voor het slapen of regelmatig koud water te drinken in de nacht, kan helpen tegen opvliegers. Daarnaast kan het voedingspatroon worden aangepast: door minder cafeïne, koolzuur en hete kruiden (denk aan sambal) te consumeren, neemt de kans op opvliegers af.
Parkinson en het bed
Patiënten met de ziekte van Parkinson hebben zeer vaak een verstoorde nachtrust. Daar zijn verschillende redenen voor. De medicijnen die ze ’s avonds innemen, zijn tegen de ochtend uitgewerkt. Het bewegen in bed wordt lastiger naarmate de nacht vordert. Parkinsonpatiënten kunnen wild schoppen en slaan tijdens de diepe slaap en moeten vaak ’s nachts naar het toilet. Ook dat verstoort de nachtrust.
Het matras moet dus comfortabel genoeg zijn om drukpunten te voorkomen. Stevig genoeg zijn voor het bewegen en opstaan uit bed. En ook nog eens uitnodigen om de juiste houding aan te nemen om pijnlijke irritaties in gewrichten en spieren te voorkomen. Dat vraagt om een persoonlijk advies en geen one-size-fits-all oplossing. Daarnaast zijn er verschillende hulpmiddelen beschikbaar die uitkomst bieden.
Er zijn gelukkig veel zaken waaraan u kunt denken om de nachtrust van iemand met de ziekte Parkinson te verbeteren. Afhankelijk van het stadium van de ziekte lijken sommige hulpmiddelen misschien overdreven, maar alle beetjes helpen. Een glad, goed passend hoeslaken helpt met draaien en keren in bed. In een later stadium kunt u denken aan een glijlaken met antislip aan de onder- en zijkant.
Een stevig kader rondom het matras helpt met zitten en opstaan. Met een hoog-laagbed is het prettig instappen in een lage stand en makkelijker uitstappen in hogere stand. Denk ook aan een sta-op-hulp. Die is in verschillende varianten leverbaar.
Moeilijk kunnen draaien en keren in bed is een bekend probleem bij mensen met de ziekte van Parkinson. Een visco-elastisch matras neemt de vorm aan van het lichaam. Daardoor ligt u dieper in het matras en kost het draaien meer moeite. Een stevig matras met een stabiele rand of bedframe kan helpen beter in en uit te stappen.
Rugklachten en het matras
Matrassen gaan gemiddeld acht tot twaalf jaar mee, mits deze regelmatig worden gedraaid en – indien mogelijk – gekeerd. Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen. U zult merken dat uw matrassen versleten zijn als de slaapkwaliteit achteruitgaat. Dat merkt u aan de volgende signalen: veel draaien en woelen in bed, van de zij naar de rug draaien, opstaan met stijve spieren in rug of nek en last hebben van tintelende of slapende armen en handen. Al deze kenmerken wijzen op een versleten matras. Zeker bij uw matras, dat zachter is dan het gemiddelde, is de verwachting dat het onvoldoende ondersteuning bij het bekken en de schouder biedt.
Rugklachten kunnen verschillende oorzaken hebben. Als u merkt dat u ’s ochtends wakker wordt met stijve spieren in de onderrug, nek of schouder, dan is de kans groot dat het bed u onvoldoende ondersteuning biedt. Een bed dat dit wel doet, zorgt ervoor dat u wordt uitgenodigd om op de zij te gaan liggen. Het fysiek herstelt optimaal als de rugwervel een horizontale houding aanneemt, waarbij de schouder en bekken recht worden opgevangen.
Ondersteuning komt bij een instelbare lattenbodem gecombineerd met een schuimmatras vooral uit de bodem. Voor een schotelbodem met visco-elastisch matras geldt hetzelfde. Deze bodems zijn gezoneerd. Dat betekent dat het ene gedeelte harder of zachter kan worden ingesteld dan het andere. Bij een boxspring of spiraal gecombineerd met een pocketveermatras moet de ondersteuning vooral uit het matras komen.
Het is dus belangrijk om een juiste combinatie tussen bodem en matras te kiezen, waarbij de eigenschappen van beiden op elkaar zijn afgestemd. De bodem en het matras moeten elkaar versterken op het gebied van ondersteuning, klimaat, duurzaamheid en comfort. Een visco-elastisch matras wordt niet optimaal benut op een boxspring, maar wel op een schotelbodem. Een pocketveermatras werkt daarentegen beter op een boxspring. U moet dus niet alleen naar het matras kijken om uw rugklachten te herleiden, ook de combinatie met de bodem speelt een invloedrijke rol.
Het is moeilijk om te generaliseren met matrassen. Iedere slaper heeft bepaalde lichamelijke eigenschappen, waar het matras en bodem, bij moeten aansluiten. Wel is het zo dat stevige matrassen in de regel meer ondersteuning bieden, waardoor de rug meer wordt ontlast en de spieren optimaal kunnen herstellen. Een te zacht of versleten matras nodigt uit tot een rugligging, een hangmat ligt ook het lekkerst op de rug. Terwijl een matras dat de juiste steun biedt, uitnodigt tot een zijligging.
Wetenschappelijk onderbouwd onderzoek wijst uit dat het fysiek van de mens beter herstelt op de zij dan op de buik en rug. Dit heeft te maken met de ergonomie van het lichaam: zodra het bekken voldoende steun krijgt, draait dit gewricht naar de voeten waardoor de druk op de tussenwervelschijven vermindert en deze zich beter kunnen herstellen. Ook de stand van de schouder is hierbij belangrijk.
Slaapkwaliteit
Het in slaap komen, heeft veel met ontspanning te maken. Een ontspannen persoon zal sneller in slaap komen, dan iemand die last heeft van allerlei irritaties. Irritaties bouwen zich op en zorgen ervoor dat het lichaam slecht kan ontspannen. Iedere avond hetzelfde vertrouwde ritme en dezelfde gewoontes voor het naar bed gaan, helpen met het geestelijk voorbereiden op de nacht.
Stress hebben we allemaal weleens. Maar als de stress wordt versterkt door aspecten zoals het te koud of te warm hebben of door een slechte ondersteuning van het bed, wordt de slaap er sterk door beïnvloed. Van koude voeten kunt u uren wakker liggen. Door bewust te zijn van deze irritaties kunt u de slaapkwaliteit enorm verbeteren. Bijvoorbeeld door ‘s avonds een rondje te wandelen voor het naar bed gaan. De voeten worden dan door de doorbloeding warm en u slaapt eerder in.
Het is belangrijk om zo goed mogelijk te kunnen ontspannen. Een snurkende partner naast u helpt daarbij niet echt. Zorg ervoor dat er geen verstorende aspecten zijn. Wie veel ligt te piekeren, kan afleiding zoeken van een radio met timer. Ook kan een bedmassage helpen beter te ontspannen. De massage is niet intensief, heeft verschillende programma’s en helpt u te ontspannen. De massage stopt na vijftien minuten automatisch.
Tegenwoordig zijn er goede apps te downloaden die tips geven die de slaap kunnen bevorderen. De app ‘Sleepbot’ kan ook de slaap registreren. Daarbij worden de bewegingen en het geluid wat u maakt gedurende de nacht opgenomen. Het geeft ook een indicatie van de slaapfasen die u doormaakt. Het idee is vaak dat er ’s nacht nauwelijks geslapen is, maar dat dit niet uit het opgenomen signaal blijkt.
Een volle blaas geeft irritatie. Maar dit gaat vaak gecombineerd met een andere vorm van irritatie, zodat u daarvan wakker wordt. Dit is vaak na een slaapcyclus, die bijna twee uur duurt. Dan is de slaap minder diep en werken de zintuigen sterker dan in de diepe slaap.
De aanleiding kan een combinatie zijn met een minder goed ventilerend dekbed of een bed wat u geen juiste ondersteuning meer biedt. Hierdoor krijgen de organen, zoals bijvoorbeeld de blaas, minder ruimte waardoor u eerder naar het toilet moet. Voor het slapen rekening houden met wat u drinkt, kan ook helpen. Vlak voor het naar bed gaan veel water, thee of vruchtendrank drinken, is daarom geen aanrader.
Slijtage aan het bed
Een bed dat versleten is, heeft een negatieve invloed op de kwaliteit van slapen. Dat kunt u herkennen aan de volgende signalen: ’s ochtends opstaan met een stijve rug en/of nek; last hebben van tintelende of slapende handen en armen; vermoeid wakker worden; het (te) koud of warm blijven hebben in bed, ook nadat het dekbed is aangepast; moeite hebben met in slaap komen; veel draaien en woelen in bed; op den duur van de zij naar de rug draaien; beginnen met snurken; of het bed nodigt uit tot een slaaphouding waarbij de bovenste knie wordt opgetrokken.
Als u één of een combinatie van bovenstaande klachten herkent, kan het zijn dat uw slaapsysteem (bodem en/of matras) aan slijtage onderhevig is. Ook kan er sprake zijn van een te zacht matras dat geen optimale ondersteuning biedt. Daardoor trekt u de bovenste knie op en zult u meer draaien – vaak naar een rugligging.
Regelmatig draaien en keren van het matras – minimaal een keer per kwartaal – bevordert de duurzaamheid. Dit kan echter niet bij alle matrassen. Een aantal schuimmatrassen is zo opgebouwd dat de ondersteuning en het ligcomfort niet aansluiten, zodra dit wordt omgekeerd. Als u hierover twijfelt, kunt u altijd contact opnemen met een van de adviseurs van Borst Bedden.
Daarnaast is het belangrijk om het linnengoed aan te passen op de matrassen. Een schuimmatras ventileert van zichzelf matig, dus moet worden gecombineerd met een molton die vocht kan reguleren en een goed ventilerend dekbed van bijvoorbeeld wol of kamelenhaar. Hierdoor wordt er veel minder getranspireerd en hoeft het matras minder transpiratievocht te verwerken, waardoor dit minder snel slijt. Ook het gebruik van medicijnen kan een negatieve invloed hebben op de duurzaamheid van het bed.
Daarnaast is het belangrijk om het juiste matras met de juiste bodem te combineren, waarbij beide onderdelen elkaar versterken. Een lattenbodem of schotelbodem functioneert het beste met een schuimmatras en een pocketveermatras kan het beste worden gecombineerd met een boxspring. De meeste matrassen slijten sneller op een spiraalbodem dan op een lattenbodem of boxspring.
Een versleten bed kan geen optimale ondersteuning bieden bij het bekken en de schouder. Het lichaam reageert hierop, doordat het in de slaap meer gaat draaien en woelen. Het zoekt dan naar de juiste slaaphouding, maar het versleten bed kan die niet bieden. De eerste stap van dit proces is het optrekken van de bovenste knie. Dit gebeurt omdat het bekken onvoldoende steun krijgt. Om dit te compenseren wordt de knie opgetrokken.
Op een versleten bed kantelt het bekkengewricht naar voren. Daardoor wordt de druk op de tussenwervelschijven sterk verhoogd. Op lange termijn kan dit resulteren in schouder- en nekklachten. Deze klachten zijn niet te verhelpen met alleen een nieuw kussen en zeker niet met een nieuw topmatras, maar komen voort uit een versleten slaapsysteem. Het is in dit geval belangrijk om het matras en/of bodem te vervangen.
Snurken
Verschillende wetenschappelijke onderzoeken wijzen uit dat buik- en rugslapers vaker, meer en harder snurken dan zijslapers. Bij een buikligging komt dit doordat de druk op de nek toeneemt. Als u op uw rug ligt, verslappen de spieren van de tong, de huig en het gehemelte. Daardoor worden de luchtwegen geblokkeerd en komt het snurkproces op gang. Dit verklaart ook waarom u snurkt op de bank. Liggend op de zij zult u minder snurken. Een goed bed helpt tegen snurken, omdat een goed bed u uitnodigt om op de zij te liggen. Wanneer uw lichaam op de zij liggend op de juiste manier wordt ondersteund, draait u veel minder en heeft u geen enkele behoefte meer om op de rug te liggen.
Erg belangrijk hierbij is de steun die de bekkenrand krijgt. Wanneer de bekkenrand voldoende steun krijgt, ligt een bed op de rug veel minder lekker en u zal daardoor lekker op de zij blijven slapen. Bovendien is het logisch dat u een voorkeur ontwikkelt om met de gezichten van elkaar af gedraaid te slapen. Mocht u op de zij liggend ook nog geluid produceren, is het in ieder geval van uw partner af gericht. De slijtage van een bed gaat sneller bij zware mensen. Als het bed is versleten, gaan mensen daardoor op hun rug liggen. Soms kan de instelling van de bodem nog weleens helpen. Een goed passend kussen helpt ook mee de zijslaaphouding te gebruiken. Het kussen zal de ruimte moeten opvullen tussen het hoofd en de schouderkop. Een kussen met de juiste dikte ligt dan beter op de zij dan op de rug.
Een van de oorzaken van snurken is druk op de nekspieren. Als uw kussen het hoofd, schouder en nek onvoldoende steun biedt, kan het snurken toenemen. Een goed kussen kan dus verschil maken. Verder is het belangrijk dat uw bed u zo ondersteunt dat uw lichaam een zijligging aanneemt. U zult in bed naar uw zij draaien als u voldoende wordt ondersteund door het matras en de bodem. Het is erg belangrijk dat de bekkenrand voldoende steun krijgt zodat de rugwervelkolom zich kan herstellen.
Op die manier kunnen de spieren optimaal uitrusten en zal u minder snurken. Een ander voordeel van de zijligging is dat u en uw partner met de rug naar elkaar toe draaien tijdens de slaap. Intuïtief zoekt het lichaam altijd naar verse lucht en niet naar uitgeademde lucht. Daardoor draait u van elkaar af. Zo hoort u uw partner minder hard snurken of zelfs helemaal niet meer.
Het is belangrijk dat uw matras u voldoende steun bij de bekkenrand geeft. Hierdoor neemt uw lichaam vanzelf een zijligging aan. Het bed moet het lichaam uitnodigen om op de zij te liggen. Zijslapers snurken over het algemeen minder dan buik- en rugslapers. Voor het aannemen van een zijligging om het snurken tegen te gaan, is op voorhand niet één matras aanwijsbaar dat voldoet. Er wordt altijd gesproken over een combinatie van matras en bedbodem (ofwel slaapsysteem). Het matras en de bodem moeten op elkaar aansluiten; zoals een pocketveermatras aansluit op een boxspring en een schuimmatras op een lattenbodem. Dit heeft te maken met de verschillende hardheidzones van matras of bodem.
Een pocketveermatras beschikt over zones: het deel waar de schouder ligt, is minder stevig dan het deel van de bekken bijvoorbeeld. Een gezoneerd matras werkt het best op een bodem zonder zones, bijvoorbeeld een boxspring of spiraal. Een lattenbodem of schotelbodem beschikt wel over zones: de latten of schotels zijn in hoogte en stevigheid aanpasbaar. Daarom past een schuimmatras (zonder zones) beter op een lattenbodem of schotelbodem. Een pocketveermatras op een lattenbodem is minder geschikt, omdat deze combinatie de toegevoegde waarde van de verschillende zones ondermijnt.
Stijve spieren door bed
Tijdens het slapen herstelt de rug. Dat wil zeggen dat hij enkele centimeters groeit. De mate van groei is afhankelijk van de druk op de wervelkolom tijdens het slapen. De druk op de wervelkolom wordt bepaald door de ondersteuning van het lichaam en met name de bekkenrand. Wanneer de bekkenrand onvoldoende wordt ondersteund, kantelt het onderlichaam naar het hoofd en wordt de druk op de wervelkolom verhoogd.
Daarbij ontstaat de behoefte om de bovenste knie op te trekken. Dit wijst op een te zacht of versleten matras. Vaak is het mogelijk dit met een instelbaar slaapsysteem, zoals een goede lattenbodem of schotelbodem, te verbeteren. U kunt een foto maken van uw rug en benen wanneer u op bed ligt. De adviseurs van Borst Bedden kunnen daaruit opmaken of het bed u tijdens het slapen voldoende steun biedt. Als dit niet het geval is, kunnen zij u een oplossing adviseren.
Het lijkt erop dat er sprake is van een zenuwbeknelling in de rug met uitstralingspijn naar de rechterkant. Dit ontstaat door een bed dat u te weinig ondersteuning biedt. Waarschijnlijk is het matras zacht of versleten.
U kunt dit eenvoudig testen door een badhanddoek over de lengte twee keer dubbel te vouwen en dwars onder het matras te leggen, ter hoogte van uw bekkenrand. Let op: de juiste plek is zeer belangrijk. Een verkeerde plek kan een averechts effect teweegbrengen. Wanneer de handdoek op de juiste plek ligt, verandert de houding van uw lichaam tijdens het slapen en neemt de druk op de zenuw af. Het is vaak mogelijk dit met een instelbaar slaapsysteem te verbeteren. Zie hiervoor ook het antwoord op vraag 1.
Ieder bed kan de stijfheid van uw rug verminderen als de ondersteuning tijdens het slapen goed is. Uw lichaam krijgt dan de gelegenheid om te groeien. Wanneer u de neiging krijgt het bovenste been op te trekken, is de ondersteuning van het bed onvoldoende. De kans dat u dan met een stijve rug opstaat, is erg groot.
De oudere typen waterbedden zijn veelal met fiber gestabiliseerd. Deze waterbedden bieden een minder goede ondersteuning dan de matrassen die met een zogenaamd ZEN-schuim zijn gestabiliseerd. De ervaring is ook dat fibergestabiliseerde waterbedden na circa zeven jaar geen goede ondersteuning meer bieden, doordat de fiber onder het heupgedeelte naar het voetengedeelte is verschoven.
Toppers
Een matrastopper is een onderdeel van de Scandinavische boxspring. Bij dit slaapsysteem zijn de bodem (een boxspring) en het pocketveermatras in ene gestoffeerd. Hier bovenop ligt een topdekmatras, beter bekend als topper. Een topmatras is vaak vijf tot tien centimeter dik en voegt een extra comfortlaag toe aan het matras.
Toppers bieden voordelen op het gebied van comfort en opmaakgemak. Zo is het een stuk gemakkelijker om het bed op te maken, omdat het hoeslaken moeiteloos is aan te brengen. Een topper overbrugt ook de soms hinderlijke naad tussen twee matrassen. Een splittopper bevat een inkeping bij het hoofdeinde. Dan kan de topper worden gebruikt op een elektrisch verstelbare boxspring, waarbij beide kanten onafhankelijk versteld kunnen worden.
Door de extra comfortlaag lijkt het matras in eerste instantie aangenamer. Het valt echter te betwijfelen of een topmatras op de lange termijn veel toegevoegde waarde heeft. Toppers die bovenop een normaal matras worden geplaatst, zorgen er ook voor dat uw lichaam slechter wordt ondersteund. Hierdoor is de kans groter dat er rug, nek of schouderklachten ontstaan. Bij toppers die een onderdeel vormen van het hele bed zullen die klachten minder snel optreden.
Het klimaat in bed wordt door veel topdekmatrassen negatief beïnvloed. Matrastoppers die gevuld zijn met schuim, zoals latex of een HR-schuim, ventileren matig. Voor het klimaat tijdens het slapen en de duurzaamheid van topper en matras is het dan ook aan te raden om deze te combineren met een goed ventilerend dekbed. Een topper heeft over het algemeen een levensduur van vier tot vijf jaar.
Een topper zorgt ervoor dat het bed zachter aanvoelt, maar uw lichaam wordt daardoor ook slechter ondersteund. Hierdoor herstellen de rug, nek en schouder slechter. Ook gaat u eerder draaien en zult u het warmer hebben. Gevolg kan ook zijn dat u meer op de rug slaapt en meer gaat snurken.
Veel mensen kopen een topper op het moment dat het matras is versleten. De verwachting daarvan strookt vaak niet met het resultaat: een topmatras kan een versleten matras niet compenseren. Tevens hebben toppers een beperkte levensduur van vier à vijf jaar. Een topper kan alleen werken als een geïntegreerd onderdeel van een goed slaapsysteem.
Slaapklimaat
De temperatuur heeft veel invloed op de kwaliteit van het slapen. Een te warme slaapkamer zorgt voor meer irritatie tijdens de nachtrust. Hierdoor gaat al snel het voetje buitenboord om meer koeling te ervaren. Mensen gaan eerder op hun rug liggen om meer af te koelen. Gevolg ervan is dat er meer gesnurkt wordt. Het is belangrijk om een goede warmtehuishouding te hebben tijdens het slapen. De warmte die uw lichaam uitstraalt, moet door het dekbed en matras goed worden opgenomen. In matrassen en dekbedden zit veel verschil. Zo zijn schuimmatrassen minder ventilerend dan binnenveringmatrassen.
Donzen of synthetische dekbedden ventileren minder dan de wollen, kameelharen of katoenen variant. Het is dus belangrijk om een combinatie te gebruiken die op elkaar is afgestemd. Een schuimmatras kan beter gecombineerd worden met een wollen of kameelharen dekbed. En voor personen die het snel koud hebben een binnenvering met een donzen dekbed.
Heeft u het snel warm, dan is een wollen of kameelharen dekbed aan te raden. Het blijft een nogal persoonlijke situatie en het is ook afhankelijk van uw slaapsituatie. Er zijn ook koelende matrassen. De bekendste is een waterbed, maar er zijn ook matrassen die zijn voorzien van een gellaag die de warmte absorbeert en afvoert.
Een goed dekbed zorgt voor een prettig slaapklimaat waarbij u het niet te koud of te warm heeft en de luchtvochtigheid in bed goed is. Naast isoleren, moeten dekbedden ook ventileren. Goed ventilerende materialen zijn bijvoorbeeld scheerwol, kamelenhaar, tencel of katoen. Afgestemd op het seizoen. In de zomer een dunner deel dan in de winter. De structuur van een wolvezel is dat het circa 35 procent vocht kan absorberen zonder dat het vochtig voelt.
Dons en synthetische dekbedden ventileren veel minder. Ook belangrijk is het gebruik van katoenen dekbedovertrekken. Een dekbedovertrek met aan de bovenkant een polyesterdoek ventileert slecht. Een goed ventilerend dekbed verhoogt niet alleen de slaapkwaliteit, maar ook de levensduur van uw matras. Transpiratievocht heeft namelijk een afbrekende werking op de materialen die in de matrassen zijn verwerkt.
Wij voelen ons prettig wanneer we net niet zweten. Wanneer ons lichaam de warmte via uitstraling niet goed kwijt kan, gaat het lichaam transpireren. Dit is een secundair afkoelingseffect. In bed gaat het om de juiste warmtebalans. Een schuimmatras combineren met een goed ventilerend dekbed is dus belangrijk. Maar er zijn meer mogelijkheden. Als uw slaapkamer gericht is op het westen, zou u eens de andere mogelijkheden in uw huis moeten beoordelen.
Een ventilator boven uw bed zorgt voor luchtcirculatie en verkoeling. Er zijn ook matrassen en kussens met een koelende gellaag. Deze laag absorbeert de warmte en voert dat af. Ook zijn er bedden met interne ventilatie waarbij u de temperatuur kunt regelen. Er zijn dus wel veel mogelijkheden. Slecht slapen door te veel zweten is echt niet nodig.
Vakantiebedden
In Zuid-Europese landen is de bevolking gemiddeld kleiner dan in Nederland. Dus zijn de bedden ook vaak korter. In hotels worden matrassen iedere dag door andere gasten beslapen. Een matras dat weinig transpiratievocht vasthoudt, is dan belangrijk. Ook moeten de bedden gemakkelijk en snel opgemaakt kunnen worden en mogen de matrassen niet te zwaar zijn. Maar ze moeten wel geschikt zijn om zware mensen te dragen. Veel hotels gebruiken waterdichte hoeslakens om het matras schoon te houden. Deze waterdichte hoeslakens ventileren veel minder.
Hotelkussen zijn vaak vormloos en gevuld met los materiaal. In Duitsland wordt gebruik gemaakt van 80 x 80 cm kussens. Veelal worden deze dubbel gevouwen, zodat ze voldoende steun geven.
Als een matras onvoldoende steun biedt, kunt u deze verstevigen met een in de lengte opgevouwen handdoek die u dwars onder het matras plaatst onder de bekkenrand. Is dat nog niet voldoende, dan is een rigoureuze oplossing voor handen in de vorm van een kastplank die onder het matras wordt geplaatst bij de heupzone. Als het matras zo versleten is dat u de veren voelt, kunt u een extra deken gebruiken om op te liggen. Dit soort maatregelen werkt echter alleen op korte termijn. Voor langere tijd met een kastplank, handdoek of extra deken slapen, sorteert niet het gewenste effect.
Uw eigen kussen meenemen of een reisset kan veel slaapproblemen voorkomen. Een reisset bestaat uit een dun visco-elastisch oplegmatras en een reiskussen. Samen zitten die in een reistas met wieltjes. Er zijn ook veel mensen die op vakantie beter slapen dan thuis. Het is dan goed om eens kritisch naar uw eigen bed te kijken.
Wanneer u bij acceptatie van de hotelkamer ervaart dat het matras in het heupgedeelte veel zachter is dan bij de schouder, dan is de kans op een slechte nachtrust te verwachten. Als het bed is uitgevoerd met een topper, is het raadzaam deze te verwijderen en direct op het matras te slapen.
Wanneer u liggend op de zij sterk de bovenste knie optrekt, biedt het bed te weinig steun bij de bekkenrand. Een handdoek in de lengte gevouwen dwars onder het matras en onder de bekkenrand kan verbetering geven. Een verzoek bij de receptie voor een nieuw matras kan natuurlijk ook.
Mensen met een sterk allergische reactie, kunnen de hotelkamervloer en beddengoed besproeien met Neemolie. Huisstofmijt kan daar niet tegen. Ook is het raadzaam om uw koffer na de vakantie niet gelijk in uw slaapkamer uit te pakken. Bedwantsen worden door reizigers via hun koffer verspreid en kunnen in uw huis veel overlast veroorzaken. Laat uw koffer in uw schuur of garage en was alle kleding voordat u de kledingstukken in de kast terughangt.
Whiplash en slapen
Whiplashklachten hebben te maken met problemen bij de nek en schouder. Het herstel van dit gebied is sterk afhankelijk van de ondersteuning van het heupgewricht tijdens het slapen. Bij een slechte ondersteuning van het heupgewricht kantelt dit richting de nek, waardoor de druk op de tussenwervelschijven in de nek sterk toeneemt. Het herstel van de wervelkolom wordt dan min of meer tegengewerkt.
Bij een bed dat het lichaam op de juiste manier ondersteunt, kantelt het heupgewricht richting het voeteneind. Dit helpt de tussenwervelschijven te herstellen en dus dikker te worden. Hierdoor ontstaat er ruimte voor de zenuwkanalen.
Een goed kussen draagt ook bij aan de werking van dit mechanisme. Een kussen dat de nek goed ondersteunt, zal door het gewicht van het hoofd de druk op de tussenwervelschijfjes in de nek verminderen waardoor de nek beter herstelt. Maar dit werkt dus alleen als het heupgewricht ook de juiste ondersteuning krijgt van het bed.
Het beste kussen voor iemand met een whiplash is een kussen dat ervoor zorgt dat de druk op de tussenwervelschijven minimaal is tijdens het slapen. Het kussen moet dan de nek meer steun geven dan het hoofd. Daarbij zal het hoofd iets meer achterover kantelen en de druk op de tussenwervelschijfjes doen verminderen.
De ondersteuning van het heupgewricht en met name bij de bekkenrand is daarbij ook belangrijk. Het bed slijt rond de plek van het bekkengewricht het snelst. Gevolg hiervan is dat na verloop van tijd het bekken steeds meer naar de nek wil draaien. De druk op de tussenwervelschijven wordt dan hoger en het herstel wordt geremd.
Het is niet reëel te verwachten dat een goed bed de whiplash helemaal kan verhelpen. Het blijft een kwetsbare plek. Maar een goed bed kan wel heel veel bijdragen aan het herstel. Blijf kritisch kijken naar de houding die u aanneemt op het bed. U wordt door het bed uitgenodigd een bepaalde houding aan te nemen.
De ondersteuning van het bekken speelt daarbij een grote rol. Wordt de ondersteuning in de loop der jaren minder, dan is de reactie van het lichaam in zijligging dat de bovenste knie steeds hoger opgetrokken wordt. De druk op de tussenwervelschijven wordt dan hoger en het herstel van de rug (2,5 cm groei) wordt dan minder. Als u tijdens het slapen ook meer naar de buik of rug draait, is dat een teken dat het heupgewricht onvoldoende wordt ondersteund en meer belasting geeft voor de nek.
